اصول سنجش و بررسی فعالیت پروموتر ژن ها با آزمون لوسیفراز
یکی از روش‌های بررسی فعالیت پروموترها در شرایط مختلف، کلون نمودن توالی پروموتر ژن ها در بالادست یک ژن لوسیفراز می باشد. در صورتی که توالی پروموتر در بالادست توالی ژن لوسیفراز کلون شود با افزایش و یا کاهش فعالیت پروموتر، میزان بیان ژن لوسیفراز نیز کاهش و یا افزایش می‌یابد. از آنجایی که پروتئین لوسیفراز می‌تواند در حضور سوبسترای مناسب (لوسیفرین) تولید نور نماید با اندازه گیری نور ایجاد شده می‌توان میزان فعالیت پروموتر را اندازه گیری نمود. بنابراین ابتدا باید توالی پروموتر را در یک وکتور مناسب که دارای ژن لوسیفراز می باشد کلون نمود و سپس این وکتورهای نوترکیب را به درون سلول‌های مربوطه انتقال داد و سلول‌های ترانسفکت شده را در شرایط مورد نظر تیمار نمود. بعد از گذشت زمان مناسب برای فعالت پروموتر و بیان ژن لوسیفراز، با استفاده از محلول بافر برای تجزیه غشاء سلولی، غشاء سلول‌های نمونه را می‌شکنند و آنزیم‌ها و پروتئین‌ها موجود در سلول‌ها (از جمله لوسیفراز‌ی که در اثر انتقال پلاسمید نمونه به سلول‌ها در آن‌ها تولید شده) را خارج می‌کنند. سپس با به کار بردن مقدار مناسبی از لوسیفرین نورافشانی پروتئین لوسیفراز تولید شده را اندازه می‌گیرند. هر چقدر نورافشانی لوسیفرین در اثر واکنش با پروتئین لوسیفراز تولیدشده از سلول‌هایی که انتقال پلاسمیدهای مورد نظر به آن‌ها انجام شده بیشتر باشد میزان فعالیت پروموتر ژن بیشتر است.
انتخاب وکتور مناسب جهت کلون سازی یکی از مراحل مهم در این آزمون می باشد. برای انتخاب وکتور باید به یک نکته بسیار مهم توجه نمود و آن‌هم گونه میزبان این وکتور می باشد به عنوان مثال اگر یک ژن باید در سلول‌های انسانی بیان شود باید آن را در وکتوری کلون نمود که در سلول‌های انسانی قادر به بیان از ژن مربوطه باشد به عنوان مثال ارجحیت کدنی برای توالی ژن ها رعایت شده باشد. انواع مختلفی از وکتورهای انسانی، باکتریایی، مخمری و … وجود دارد. بنابراین از ابتدا باید وکتوری را انتخاب نمود که برای موجود مورد نظر طراحی شده باشد.
یکی از وکتورهای کارآمد در بررسی فعالیت پروموتر ژن ها در سلول های انسانی وکتورهای pGL3 می باشد و در این وکتور توالی پروموتر در بالادست یک ژن لوسیفراز کلون شود. بنابراین با فعالیت پروموتر کلون شده، ژن لوسیفراز بیان شده و با سنجش فعالیت لوسیفراز می‌توان افزایش و یا کاهش فعالیت پروموتر کلون شده را بررسی نمود.
